رضا مهماندوست، همان کسی که 4سال پیش در شرایطی دشوار و با انتخابی اضطراری تکواندو را از بنبست و نگرانی خارج کرد این بار با فرصت کافی و انتخاب هوشمندانه، برگ دیگری بر کارنامه موفق خود در سالهای اخیر افزود. بهترین مربی حال حاضر تکواندوی جهان در گفتوگو با همشهری ضمن ارزیابی مسابقات انتخابی المپیک در باکو به سؤالات دیگر هم پاسخ داد ولی در خلال صحبتهایش همچنان از کمبودها و تبعیضها و خلف وعدهها گلایه داشت. بیشترین نگرانی او این است که مبادا بیتوجهی مسئولان ورزش نسبت به تکواندو در آستانه المپیک به ضررکاروان ورزشی ایران تمام شود. ماحصل این گفتوگو را میخوانید.
- شما سطح رقابتهای انتخابی المپیک را حتی بالاتر از مسابقات جهانی دانستهاید؛ آیا واقعا اینچنین بوده است؟
رقابتها بسیار فشرده بود. همه قدرتهای اصلی تکواندو با بهترینهای خود به باکو آمده بودند و گرفتن سهمیه المپیک، از گرفتن مدال طلا در مسابقات جهانی سختتر بود. این را از این بابت نمیگویم که ما در بخش مردان موفق به گرفتن هر دو سهمیه خود شدیم. دلیلی هم ندارد که بخواهم کار بچهها را بیجهت بزرگ کنم، چرا که در حال حاضر قهرمانان ایرانی نفرات اول ردهبندی اکثر اوزان تکواندو هستند و قهرمانی آسیا، جامجهانی و قهرمانی جهان هم در دست ماست.
- از اینکه برخلاف 4سال پیش کار تکواندوی ایران برای کسب سهمیه المپیک به اما و اگر نکشید خوشحالید؟
البته معتقدم کار تکواندوی ایران با این پشتوانههای ارزشمند در هیچ موقعیتی نباید به اما و اگر بکشد و من از قبل میدانستم که درصورت روبهرونشدن با موارد غیرقابل پیشبینی تیم ایران در همین گام اول سهمیه کامل را خواهد گرفت. ترسم بیشتر از آسیبدیدگیهای حین مبارزات و فشردگی مسابقات بود که جز در بازی پایانی یوسف کرمی که مانع از رویاروییاش با حریف جمهوری آذربایجان شد خللی در اهداف ما ایجاد نکرد.
- در مورد انصراف کرمی از حضور در فینال و مصاف با حریفی از کشور میزبان هم حرف و حدیثهای زیادی شنیده شد؛ خیلیها معتقد بودند کادر فنی از ترس قضاوت جهتدار داوران تن به این تصمیم داده است.
اصلا اینگونه نیست. یوسف کرمی مبارزات سختی را انجام داد و واقعا با بدنی کوفته و مصدوم خود را به فینال رساند. پهلویش کاملا کبود و سیاه شده بود و روی زانویش یخ گذاشته بود و لنگانلنگان راه میرفت. او به من گفت شما هر تصمیمی بگیرید من تابعم ولی پزشک تیم گفت امکان اینکه رباط پایش پاره شود زیاد است. طبیعی است حفظ سلامتی قهرمانی در این سطح جزو وظایف حرفهای یک مربی است. از سوی دیگر همانگونه که در دیدارهای قبلی، داوران باعث صعود قهرمان جمهوری آذربایجان به فینال شده بودند، هیچ بعید نبود حق کرمی را هم در فینال به او ندهند و این موضوع نیز در تصمیم کادر فنی بیتأثیر نبود. من در مجموع فکر میکنم تصمیم خوبی گرفته شد و بازیکردن کرمی چه درصورت برد و چه باخت میتوانست به ضرر او تمام شود. مهمترین نکته اینکه ترس از رویارویی با کرمی همچنان در وجود حریف او تا المپیک باقی میماند.
- پس وضعیت داوریها بدون هوگوی الکترونیک دوباره به حالت سابق باز گشته بود؟
نه، خوشبختانه اینگونه نبود. البته داوران اشتباه هم داشتند؛ مثلا در مصاف معتمد با حریف اهل ترکیه؛ ولی در مجموع قضاوتها خوب بود. دیدار کرمی با حریفی از کشور میزبان هم با توجه به نکات برشمردهشده میتوانست با شک و شبهه بسیاری همراه باشد که ما با توجه به رسیدن به اهدافمان ریسک نکردیم. در پایان خوشحالم که بدون هوگوی الکترونیک هم موفق شدیم تا کسی همه موفقیتهای چند سال اخیر ما را به ورود هوگو الکترونیک نسبت ندهد!
- چرا اعتراضات در داوریهای تکواندو درمقایسه با پومسه بیشتر است؟
برای آنکه در تکواندو از داورانی استفاده میشود که در عمرشان قهرمانی نداشتهاند و متخصص نیستند. یکسری داوران پیرمرد و پیرزن در تکواندو حضور دارند که در بازبینی فیلم فاقد نگاه کارشناسیاند و به داوران جوان هم به این آسانیها راه نمیدهند که به مدارج بالای داوری دست پیدا کنند. اگر از وجود قهرمانان المپیک و جهان که بازنشسته میشوند در داوریهای تکواندو استفاده شود مطمئنم که همه چیز درست خواهد شد.
- فکر نمیکنید اکثر قهرمانان به جای انتخاب شغل کمدرآمد داوری به سمت مربیگری میروند که از مزایای مادی و شهرت بیشتری برخوردار است؟
الان وضعیت داوران بینالمللی تکواندو بد نیست؛ روزی حداقل 200 تا 300دلار دستمزد با بهترین امکانات در رویدادهای بینالمللی در اختیار آنها قرار میگیرد. بهنظر من بزرگترین مشکل فعلی که مانع از حضور قهرمانان شاخص تکواندو و رفتن آنها به سمت داوری میشود بحث ارتقای آنان است که سالها طول میکشد تا بتوانند به درجه بینالمللی برسند.
- ماجرای عدمبهکارگیری هوگوی الکترونیک آن هم درست در آستانه مسابقات باکو که شما هم مثل همیشه نسبت به آن معترض شدید، چه بود؟
این هم میتواند یکی از حقههای کرهایها باشد که با هماهنگی کشور میزبان درست در آستانه مسابقات طراحی شد. بهظاهر اختلاف میان دو شرکت لاجاست- که قرارداد استفاده از هوگوهایش با فدراسیون جهانی در پایان سالجاری میلادی به پایان میرسد- و شرکت دیدو- که محصولاتش از ابتدای سال2012 مورد استفاده قرار میگیرد- باعث شد تا فدراسیون جهانی به این نتیجه برسد که از هوگوی الکترونیک در این مسابقات استفاده نشود ولی من معتقدم تکواندو بهدلیل حضور در المپیک و سرمایهگذاری وسیع کشورهای دنیا روی این رشته پیشرفتهای زیادی در چند سال اخیر داشته و با این نوع برنامهریزیها و تصمیمات، آیندهاش کاملا به خطر خواهد افتاد.
- شکست دوباره باقریمعتمد مقابل حریف ترک، کمی باعث نگرانی شده است؛ چگونه او کمتر از 2ماه پس از مسابقات جهانی کره باز هم روی اشتباهاتش مغلوب این حریف شد؟
معتمد در باکو خیلی حسابشده ظاهر شد و از فکر و تکنیک خود توامان استفاده کرد. او رقبای خود را تا فینال با قدرت شکست داد و اگر داوران قضاوت صحیحی در بازی آخر او داشتند بهراحتی میتوانست حریفش را شکست دهد. آنها به ضربه «فیلیپینی» محمد که 2امتیاز داشت یک امتیاز دادند درحالی که حریفش روی همین ضربه 2 امتیاز گرفت؛ به اعتراض ما هم ترتیب اثر ندادند و همان یک امتیاز کار را خراب کرد. مبارزه او با حریف افغانش یک درس برای همه تکواندوکاران بود. معتمد در مبارزه با نماینده افغانستان در فاصله 15ثانیه به پایان مسابقه 5 بر4 عقب افتاد و در همان 15ثانیه عالی کار کرد و 6 بر 5 به پیروزی رسید. تیم ملی به چنین تکواندوکاری نیاز دارد که بتواند در ثانیهها نتیجه را به سود خود تغییر دهد. با این اوصاف مطمئنم که معتمد درصورت انتخابشدن برای حضور در المپیک به راحتی این حریف را شکست میدهد؛ از نظر من او در هر دو پیکار قبلی در مقابل این حریف مغلوب اشتباهات داوری شده است.
- مگر معتمد قرار نیست در المپیک به میدان برود؟
چرا، ولی تا المپیک، یکسال وقت باقی است و اتفاقات زیادی میتواند بیفتد.
- بهنظر میرسد که یوسف کرمی مبارزات به نسبت سختتری نسبت به باقری معتمد پشتسر گذاشته است.
بله همینطور است. کرمی جدول بسیار سختی داشت و با شایستگی قدرتش را به رخ حریفان کشید. یوسف با بردن لوپز آمریکایی همه شک و تردیدهای ایجادشده در مورد بهترینبودنش در جهان را از بین برد. از بس که میگفتند قهرمانیهای یوسف در جامجهانی و قهرمانی جهان در غیاب این تکواندوکار برجسته آمریکایی به دست آمده، کرمی بهترین مبارزهاش را برابر او انجام داد و حریفش را با لباسی خونین از روی شیاپچانگ بدرقه کرد. لوپز خوششانس بود که ضربه پای کرمی کامل بهصورتش اصابت نکرد وگرنه معلوم نبود چه سرنوشت تلخی در انتظارش باشد.
- تلاش تایوانیها برای جلب نظر شما در مورد هدایت دوباره این تیم به کجا انجامید؟
آنها همچنان مصرانه بهدنبال جلب رضایت من در آستانه المپیک هستند. در باکو هم انگلیسیها تلاش داشتند تا برای المپیک با من صحبت کنند که من با پنهانشدن و جاخالیدادن از دست آنان فرار کردم و نمیخواهم که هیچ موضوع دیگری جز موفقیت تکواندوی ایران در این رویداد بزرگ تمرکز من را به هم بریزد.
- پس از موفقیت در مسابقات انتخابی المپیک لندن از بیتوجهی به قهرمانان تکواندو گلایهمند بودید و خواستار توجه بیشتری نسبت به فدراسیون تکواندو شدید؟
با وجود همه گلایهها تاکنون هیچ نتیجهای عاید تکواندو و قهرمانانش نشده است؛ به همین خاطر گفتم شاید تکواندو فرزند ناتنی ورزش است. از خلف وعده مسئولان گلهمندم. قهرمان آسیا شدیم خبری از پاداش نشد، قهرمان جامجهانی شدیم باز هم اتفاقی نیفتاد، برای نخستین بار قهرمان جهان شدیم انگارنهانگار که تکواندوکاران در چه شرایط دشواری توانستند قهرمانی را آن هم در مهد تکواندوی جهان از دهان شیر بیرون بکشند. واقعا ماندهام با چه انگیزهای باید آنان را آماده حضور در المپیک کنم! در باکو آقای پولادگر بهدلیل نبود بودجه و دست خالی فدراسیون حتی نتوانست مبلغ کمی بهعنوان پاداش به ورزشکاران صعودکننده به المپیک بپردازد و این درحالی بود که آذریها بعد از قطعیشدن صعود قهرمانشان به المپیک بستههای 100دلاری را بهعنوان پاداش درون پیراهن قهرمانان خود میگذاشتند.